Dengbêjlik geleneği artık yazılı bir kültür

AMED - Dengbêj Evi kurararak Kürtlerin en önemli sözlü kültürünün taşıyıcısı olan dengbêjleri koruma altına alan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Turizm Daire Başkanlığı, bu geleneği yazılı bir kültür haline getimek için çalışmalarını sürdürüyor.

Bu geleneği hem şimdiki nesillerin iyi tanıması hem de denbêjlik geleneğinin tarihe kazandırılması için daha önce Dengbêj Antolojisi’nin birinci cildini hazırlayan Kültür ve Turizm Daire Başkanlığı şimdi de antolojinin ikinci cildini hazırladı. Bir yıl boyunca süren çalışma için Erzurum, Muş, Doğu Beyazıt, Ağrı gibi pek çok il gezilerek dengbêjlerle tek tek görüşüldü. Dengbêjlerle yapılan tüm görüşmeler aynı zamanda kamerayla kayıt altına alındı. İçinde 80 dengbêjin kısa özyaşam öyküsü ve kılamlarının yer aldığı Dengbêj Antolojisi 345 sayfadan oluşuyor. Büyük bir ilgi görmesi beklenen antoloji iki bin adet basıldı.

Dengbêj Antolojisi’nin ikinci cildi, Dengbêj Evi’nde Kültür ve Turizm Daire Başkanı Muharrem Cebe, Belediye Meclis Üyesi İhsan Uğur, pekçok denbêj ve DİAY-DER üyesi din adamlarının katılımıyla basına tanıtıldı. Burada bir konuşma yapan Kültür ve Turizm Daire Başkanı Muharrem Cebe, dengbêjlik geleneğinin Kürt tarihi içinde çok önemli bir yere sahip olduğunu, bu çalışmayı ortaya koydukları için çok mutlu olduklarını söyledi. “İnsanlar Kürt kültüründen bahsettiği zaman ilk başta akla dengbêjlik geleneği geliyor. Dengbejlik; dedelerimizden babalarımızdan, büyükannelerimizden; saraylardan ve köşklerden bu yana süregelmiştir” diyen Cebe, bu geleneğin şimdi de Dengbêj Evi’nde sürdüğünü hatırlattı. Cebe, dengbêjliğin tarihten bu yana sözlü edebiyat olarak bugünlere geldiğini belirterek, “Ancak Dengbêj Antolojileri ile birlikte bu kültürü sözlü bir kültür olmaktan çıkararak, yazılı bir kültür haline dönüştürdük. Böylece bu geleneği geleceğe taşımış olduk” dedi. Dengbêj Antolojisi’nin üçüncü cildi için çalışmalara hemen başlayacaklarını kaydeden Cebe, dengbêjlik kültürü çalışmalarını derinleştireceklerini vurguladı.

Cebe, geçtiğimiz günlerde katıldıkları uluslararası turizm fuarı olan EMITT’te, Dengbêj Antolojisi’nin tanıtımında karşılaştıkları büyük ilginin heyecan verici olduğunu söyledi. Cebe, fuarda, eski nesilin bu kültürle yeniden karşılaşması ile heyecanlandığını; yeni nesilin ise ilk defa bu gelenekten haberdar olduğunu belirtti. Cebe’nin konuşmasının ardından Dengbêj Evi’nin tek kadın dengbêji Feleknaz, Alîyê Qerejdaxî ve pekçok dengbêj kılamlar söyledi.

ANF NEWS AGENCY